Ścieranie zębów to proces w wyniku, którego występuje nadmierna oraz nietypowa utrata tkanek twardych z powodów niepróchnicowych.
Sygnałami, których pacjent nie powinien ignorować, są starte zęby, które nie tylko pogarszają estetykę uśmiechu, a także w wyniku postępującego się ścierania zębów pacjenci mogą odczuwać nieobserwowaną wcześniej nadwrażliwość zębów na ciepłe, zimne oraz kwaśne pokarmy.
Nadmierne ścieranie zębów, poza widocznymi objawami takimi jak pogorszenie estetyki uśmiechu, powoduje między innymi ból zębów i szczęki, który zwiększa się wraz z naciskiem.
Spis treści:
- Jakie są objawy nadmiernego ścierania zębów?
- Jakie są przyczyny ścierania zębów?
- Leczenie ścierania zębów
Jakie są objawy nadmiernego ścierania zębów?
Starte szkliwo odsłania zębinę, która jest podatna na różne bodźce, co skutkuje wrażliwością zęba na zimne, ciepłe, słodkie i kwaśne pokarmy oraz napoje. Nadmierne zużycie zębów może także utrudniać proces żucia i przełykania, a osoby zaciskające zęby podczas snu mogą dodatkowo cierpieć na bezsenność, szumy i bóle głowy.
Jakie są przyczyny ścierania zębów?
Ścieranie zębów jest procesem powolnej utraty tkanek twardych zęba podczas fizjologicznych czynności, takich jak żucie czy przełykanie. Na skutek żucia naturalnie ścieramy ok. 65 nm (nanometrów) szkliwa rocznie, jednakże w niektórych przypadkach ścieranie zębów na skutek różnych zachowań lub pod wpływem pewnych czynników zachodzi szybciej i staje się zjawiskiem nieprawidłowym, prowadzącym do odsłonięcia zębiny.
Niektóre przyczyny ścierania zębów łatwo określić i wyeliminować.
Powodów ścierania zębów może być wiele, najczęstsze to:
- nieodpowiednie ustawienie szczęki względem żuchwy,
- ściskanie i zgrzytanie zębami, wskazują na napięcie emocjonalne i stres,
- niezdrowe zwyczaje, jak gryzienie ołówków, okularów czy paznokci.
- zmiana pozycji zębów na skutek nieuzupełnionych braków zębowych,
- niewłaściwie dopasowana wysokość rekonstrukcji protetycznej lub wypełnienia zęba,
- nieprawidłowe funkcjonowanie mięśni odpowiedzialnych za żucie oraz dysfunkcja stawów skroniowo–żuchwowych,
- bruksizm, czyli niekontrolowane tarcie zębami, wynikające z dysfunkcji narządu żucia,
- erozyjne nawyki żywieniowe, czyli picie napojów gazowanych oraz jedzenie kwaśnych pokarmów, a także częste spożywanie twardych i chrupiących pokarmów, takich jak np. orzechy,
- nieodpowiednia higiena jamy ustnej, tj. stosowanie twardych szczoteczek oraz past ścierających szkliwo o dużej abrazyjności,
Bruksizm
Bruksizm to nawykowe, nieświadome zaciskanie zębów i zgrzytanie zębami. Zaburzenie to najczęściej pojawia się w czasie snu, przybierając postać napadowego zgrzytania zębami. Bruksizm może powodować wiele nieprzyjemnych objawów, takich jak bóle głowy, szyi i szczęki, bóle mięśni twarzy, zwiększone zużycie zębów, a także problemy z zatokami. Warto jednak wiedzieć, że ma on tendencję do samoistnego ustępowania.
- Przyczynami bruksizmu mogą być stres i napięcie emocjonalne. Może być on też schorzeniem występującym przy okazji wad zgryzu i jamy ustnej.
- Bruksizm da się, a wręcz trzeba leczyć. Wybór metody leczenia zależy od jego przyczyny i objawów. Leczenie bruksizmu może obejmować stosowanie szyny relaksacyjnej, która chroni zęby przed ścieraniem, fizjoterapię, stosowanie leków relaksacyjnych, a także terapię behawioralną, która pomaga zmniejszyć stres i napięcie emocjonalne. W ramach leczenia bruksizmu podaje się również botoks w żwacze, co powoduje ich rozluźnienie.
- W niektórych przypadkach konieczne może okazać się również leczenie ortodontyczne.
Wady zgryzu a ścieranie zębów
Wady zgryzu i ścieranie zębów są dwoma odrębnymi problemami, ale czasami występują razem, ponieważ zniszczone zęby mogą być właśnie konsekwencją nieleczonych wad zgryzu, wynikających z nieprawidłowego ich położenia, braków zębów lub ich przesunięcia.
W przypadku wad zgryzu część zębów może być poddana zwiększonym siłom nacisku podczas żucia i gryzienia pokarmu, co w konsekwencji prowadzi do ich nadmiernego ścierania. Warto mieć na uwadze, że zbyt duże obciążenie zębów prowadzi nie tylko do zużycia szkliwa, ale również może spowodować uszkodzenie zębiny.
U osób starszych często występują braki w uzębieniu, szczególnie dotyczą one zębów przedtrzonowych i trzonowych, które są odpowiedzialne za miażdżenie i rozcierania pokarmu. Gdy ich brakuje, ich rolę przejmują delikatniejsze zęby przednie, które posiadają inną budowę niż masywniejsze zęby trzonowe. Przez co w krótkim czasie dochodzi do ich nadmiernego ścierania.
Niewłaściwa higiena jamy ustnej
Niewłaściwa higiena jamy ustnej może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, w tym do startych zębów. Ścieranie zębów dotyczy zarówno powierzchni zgryzowych, jak i powierzchni bocznych.
- Jeśli używamy zbyt twardej szczoteczki lub też zbyt mocno szczotkujemy zęby, w szczególności używając past o dużej abrazyjności to możemy również spowodować uszkodzenie szkliwa, czyli zewnętrznej i najtwardszej warstwy zęba, która chroni zębinę przed próchnicą.
- Do uszkodzenia szkliwa może się także przyczyniać zła dieta, czyli częste spożywanie pokarmów lub picie napoi zawierających kwasy oraz cukry.
- Również mycie zębów różnego rodzaju „domowymi” pastami i mieszankami (np. z zawartością sody spożywczej) może mieć negatywny wpływ na nasze szkliwo.
Leczenie ścierania zębów
Ścieranie zębów jest poważnym problemem wpływającym nie tylko na estetykę uśmiechu i zdrowie jamy ustnej, ale także mającym znaczenie dla naszego ogólnego samopoczucia. Jest kilka sposobów leczenia tej przykrej dolegliwości, zaczynając od prostej zmiany nawyków, a kończąc na skomplikowanym i długotrwałym leczeniu ortodontycznym lub nawet chirurgicznym.
Jeśli zaobserwujesz u siebie symptomy ścierania zębów, warto skonsultować się z doświadczoną kliniką stomatologiczną Dental Design.
Klinika stomatologiczna Dental Design to doskonale wyposażona przychodnia stomatologiczna, posiadająca zespół doświadczonych lekarzy, którzy pomogą zdiagnozować stan Twoich zębów i wybrać odpowiednią metodę leczenia.