Okluzja to relacja pomiędzy zębami górnymi i dolnymi uwzględniająca również prawidłowe ułożenie stawu skroniowo-żuchwowego wraz z prawidłowym napięciem mięśni. Zjawisko choroby okluzyjnej zachodzi, gdy mamy do czynienia z nieprawidłowym zgraniem całego układu, kiedy zęby nie stykają się dokładnie w relacji szczęki i żuchwy.
Objawy okluzji
Najczęstszym objawem choroby okluzyjnej jest ścieranie się zębów, które w skrajnych przypadkach może doprowadzić do ich utraty. Inne objawy, na które warto zwrócić uwagę to zgrzytanie zębami, powstające przerwy między zębami czy uciążliwe i nasilające się uczucie napiętych mięśni twarzy. Również częste bóle głowy i szumy w uszach powinny zostać sprawdzone przez lekarza stomatologa, a nie tylko internistę czy neurologa. Do dość popularnych objawów okluzji należą także „przeskakiwanie” i trzaski w stawie skroniowo-żuchwowym, bóle zdrowych zębów (na przykład podczas nagryzania), kruszące się zdrowe zęby i powstające wciąż nowe ubytki przyszyjkowe.
Jeśli dokucza Ci choć jeden z podanych wyżej problemów, warto skonsultować się ze stomatologiem. Choć zaburzenia okluzji to wciąż lekceważona jeszcze choroba stomatologiczna, w naszej klinice jej rozpoznanie i leczenie jest jednym z podstawowych punktów przy rozpoznaniu przyczyn dolegliwości.
Z powodu nieprawidłowej okluzji, a co za tym idzie zgrzytania zębów i ich zaciskania, może pękać szkliwo zębów, koron lub mostów protetycznych. Nie będzie to wówczas wina nieprawidłowej pracy lekarza, a właśnie zaburzonej pracy mięśni.
Przyczyny okluzji
Istnieje wiele teorii, które mogą tłumaczyć powstawanie tej choroby. Do najczęstszych należą: wada zgryzu, nieprawidłowo wyżynające się ósemki, niedopasowane (za wysokie) wypełnienia, zbyt płaskie plomby, przesuwanie się zębów po usunięciu jednego, brak uzupełnień po stracie zębów czy niewłaściwie wykonane odbudowy protetyczne.
Wysokim czynnikiem ryzyka jest także stre, który pojawia się pod wpływem szybkiego tempa życia. Często w nerwowych sytuacjach zaciskamy zęby, co pogłębia proces ścierania. Amerykańskie Towarzystwo Stomatologiczne podaje, że z powodu stresu 10-15 proc. populacji zgrzyta zębami.
Rozpoznanie i leczenie okluzji
Diagnostyka polega na szczegółowym wywiadzie. Niezbędne jest również badanie stawu skroniowo-żuchwowego, kontroli zgryzu oraz wykonanie badań dodatkowych – jest to tzw. badanie okluzyjno-estetyczne.
Niestety nie ma żadnej uniwersalnej metody leczenia okluzji, ponieważ istnieje wiele przyczyń tej choroby i każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie. Stomatolog może zaproponować pacjentowi kilka rozwiązań. Jednym z nich jest na przykład ekwilibracja – całkowicie bezbolesny i bezpieczny zabieg polegający na wybiórczym szlifowaniu szkliwa zębów, które biorą udział w tzw. przedwczesnych kontaktach, w celu wyrównania zgryzu. Pomóc może także korekta istniejących wypełnień przez dodanie, ujęcie plomby albo zmianę jej kształtu. Do bardziej zaawansowanych działań należy zabieg ortodontyczny, rekonstruujący zęby a nawet operacja ortognatyczna, czyli zabieg chirurgiczny.
Dzięki tym metodom i przede wszystkim właściwej diagnozie problemu okluzji leczenie stomatologiczne jest przeprowadzone prawidłowo i szybko przynosi ulgę, usuwając przede wszystkim przyczynę, a nie tylko skutek dolegliwości.